Τί είναι στένωση αορτικής βαλβίδας και ποια ενοχλήματα προκαλεί;
Η αορτική βαλβίδα φυσιολογικά ανοίγει σε κάθε χτύπο της καρδιάς επιτρέποντας το αίμα να κατευθυνθεί προς την αορτή, τον κεντρικό αγωγό αίματος στο σώμα. Όταν ο μυς της καρδιάς χαλαρώνει, η αορτική βαλβίδα κλείνει ώστε το αίμα να μην επιστρέφει πίσω στην καρδιά. Με την πάροδο ετών, η αορτική βαλβίδα μπορεί να εκφυλιστεί, με αποτέλεσμα να γίνεται σκληρή, δύσκαμπτη και να μην ανοίγει καλά. Η πάθηση αυτή ονομάζεται στένωση αορτικής βαλβίδας και έχει ως συνέπεια να δυσκολεύεται η καρδιά να στέλνει το αίμα στο σώμα, να παχαίνουν τα τοιχώματά της (υπερτροφία) και να αυξάνεται η πίεση στο εσωτερικό της. Ο ασθενής στην αρχή μπορεί να μην έχει ιδιαίτερα ενοχλήματα, αλλά όταν η στένωση γίνει σοβαρού βαθμού, μπορεί να εμφανίσει δύσπνοια (λαχάνιασμα) στην προσπάθεια, εύκολη κόπωση, πόνο στο στήθος ή λιποθυμία. Αν εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα και ο καρδιολόγος με την εξέταση και το υπερηχογράφημα διαγνώσει σοβαρού βαθμού στένωση αορτικής βαλβίδας, θα πρέπει να γίνει επέμβαση αλλαγής βαλβίδας. Αν παραμείνει χωρίς παρέμβαση, η συμπτωματική βαριά στένωση της αορτικής βαλβίδας οδηγεί πολύ συχνά σε καρδιακή ανεπάρκεια και θάνατο.
Πώς αλλάζουμε την αορτική βαλβίδα; Γίνεται και χωρίς χειρουργείο;
Η κλασσική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας γίνεται χειρουργικά μετά από τομή στο στέρνο. Για ασθενείς που δεν μπορούν να χειρουργηθούν ή έχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από το χειρουργείο, υπάρχει η επιλογή της διαδερμικής αντικατάστασης της αορτικής βαλβίδας (TAVI ή TAVR). Η διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που χρησιμοποιείται σε επιλεγμένους ασθενείς με στένωση αορτικής βαλβίδας. Με απλά λόγια είναι η εισαγωγή καινούργιας αορτικής βαλβίδας μέσω καθετήρα και χωρίς χειρουργείο. Η διαδερμική προσθετική βαλβίδα αποτελείται από βιολογικό υλικό (περικάρδιο αγελάδας ή χοίρου), στερεωμένο σε ένα μεταλλικό stent από μίγμα χρωμίου κοβαλτίου ή νιτινόλη.
Η χρήση της διαδερμικής μεθόδου επεκτείνεται γρήγορα καθώς αυξάνεται η εμπειρία με την τεχνική και καθώς οι βαλβίδες γίνονται ασφαλέστερες και ευκολότερες στην εμφύτευση. H απόφαση για το αν ο ασθενής είναι κατάλληλος για TAVI λαμβάνεται από ομάδα ιατρών που περιλαμβάνει καρδιολόγο, επεμβατικό καρδιολόγο, καρδιοχειρουργό, πνευμονολόγο, νευρολόγο και ακτινολόγο. Ο υποψήφιος ασθενής υποβάλλεται σε στεφανιογραφία, υπερηχογράφημα, αξονική αγγειογραφία, αιματολογικές εξετάσεις και μέτρηση της λειτουργίας των πνευμόνων. Με βάση όλες αυτές τις πληροφορίες, λαμβάνεται συλλογικά η απόφαση αν η διαδερμική ή η χειρουργική προσέγγιση είναι η καλύτερη επιλογή για το συγκεκριμένο ασθενή. Το σύνολο των ιατρών που εμπλέκονται στην απόφαση αυτή ονομάζεται ομάδα καρδιάς.
Πώς γίνεται ακριβώς η διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας;
Η επέμβαση γίνεται μέσω καθετήρα που εισέρχεται συνήθως μετά από παρακέντηση της μηριαίας αρτηρίας (πάνω μέρος του μηρού), η οποία είναι η αρτηρία που δίνει αίμα στο πόδι. Εναλλακτικά, αν η μηριαία αρτηρία δεν κριθεί κατάλληλη, η εμφύτευση μπορεί να γίνει μέσω άλλων σημείων όπως η αρτηρία κάτω από την κλείδα, η κορυφή της καρδιάς ή η αορτή.
Η επέμβαση διαρκεί 1-2 ώρες. Μετά θα νοσηλευθείτε συνήθως για ένα βράδυ στην εντατική και 3-5 ημέρες στο θάλαμο.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;
Όπως κάθε επέμβαση, έτσι και η αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας έχει πιθανές επιπλοκές που περιλαμβάνουν σοβαρό τραύμα σε αγγείο, αιμορραγία, ανάγκη για μετάγγιση, συλλογή υγρού γύρω από την καρδιά που να χρειαστεί επείγουσα παροχέτευση ή χειρουργείο, ανάγκη για μόνιμο βηματοδότη, ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, έμφραγμα μυοκαρδίου, θάνατος, αλλεργική αντίδραση, λοίμωξη, οξεία νεφρική ανεπάρκεια
Ποια τα οφέλη της επέμβασης;
Η επιτυχής διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας αποδεδειγμένα ανακουφίζει από τα ενοχλήματα, βελτιώνει την ποιότητα ζωής και παρατείνει την επιβίωση ασθενών υψηλού ή απαγορευτικού κινδύνου για χειρουργείο. Στα πλαίσια μελετών, έχουν εμφυτευθεί διαδερμικά αορτικές βαλβίδες και σε ασθενείς χαμηλότερου κινδύνου με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Τί θα πρέπει να κάνω μετά την επέμβαση;
Ο καρδιολόγος θα συνταγογραφήσει τη φαρμακευτική σας αγωγή που θα περιλαμβάνει και χάπια που αραιώνουν το αίμα, συνήθως αντιαιμοπεταλιακά όπως χαμηλή δόση ασπιρίνης και κλοπιδογρέλη. Επίσης πριν από αιματηρές οδοντιατρικές επεμβάσεις θα πρέπει να λαμβάνετε κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή για πρόληψη μόλυνσης στη βαλβίδα.
Σε τακτικά χρονικά διαστήματα θα σας εξετάζει ο καρδιολόγος σας κλινικά και θα ελέγχει τη λειτουργία της βαλβίδας με υπερηχογράφημα. Σε κάθε περίπτωση συστήνεται διακοπή καπνίσματος, υγιεινή διατροφή, διατήρηση σωστού σωματικού βάρους και αποφυγή καθιστικής ζωής.
Παρακολουθήστε εδώ video με σχετική ενημερωτική ομιλία του ιατρού.
Διαβάστε εδώ το TAVI Ενημερωτικό Έντυπο Ασθενών.
